Kraje Europy Środkowo-Wschodniej coraz bardziej koncentrują się na rozwoju rynku energii odnawialnej. W Polsce prym wiedzie energetyka wiatrowa.

Konieczność zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego oraz zapisy dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie 20% udziału odnawialnych źródeł energii do roku 2020 sprawiły, że kraje CEE zostały zobligowane do wprowadzenia wewnętrznych celów polityki energetycznej na najbliższe lata.

W konsekwencji wzrosło zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii (OZE) i powstała potrzeba dostosowania zapisów prawa, a także wprowadzenia korzystnych mechanizmów wspierających inwestycje. Dzięki temu rynek energii odnawialnej w regionie CEE staje się niezwykle atrakcyjny dla inwestorów oraz graczy rynkowych z Europy Zachodniej i świata. Polska jest jednym z bardziej interesujących krajów ze względu na swój potencjał w rozwoju małej i dużej energetyki wodnej, energetyki wiatrowej oraz biogazowni rolniczych.

Nowa analiza Frost & Sullivan, zatytułowana Regulacje prawne w zakresie odnawialnych źródeł energii w krajach Europy Środkowo-Wschodniej – analiza strategiczna, obejmuje prezentację profilów 19 krajów, w tym 11 krajów członkowskich UE, dwóch krajów kandydackich i sześciu państw spoza UE.

„Dyrektywa Unii Europejskiej 2009/28/WE na 2020 r. kładzie nacisk na rozwój rynków energii odnawialnej w Europie i wymusza na krajach członkowskich przedstawienie ich wewnętrznych celów udziału OZE w produkcji energii. Obowiązek ten, w dużej mierze, stymuluje rejon Europy Środkowo-Wschodniej, która wcześniej nie koncentrowała się zbytnio na tym sektorze energetyki, może za wyjątkiem dużych elektrowni wodnych produkujących energię elektryczną oraz zakładów wytwarzających ciepło z biomasy" - stwierdza Gouri Kumar, analityczka Frost & Sullivan. „W konsekwencji zmusza to szereg krajów Europy Środkowo-Wschodniej do
uważnego przeglądu swojego portfolio źródeł energii oraz do opracowania strategii umożliwiających osiągnięcie postawionych celów w sposób możliwie najbardziej efektywny."

Frost & Sullivan przewiduje, że Bułgaria, Czechy, Węgry, Polska oraz Rumunia oraz pozostająca poza Unią Europejską Turcja zanotują duży rozwój rynku energii odnawialnej w najbliższych latach. Wzrost będzie podyktowany stymulacjami rządowymi oraz rosnącym zapotrzebowaniem na energię w tym rozwijającym się regionie Europy. Kraje takie jak Łotwa, Słowacja czy Słowenia będą potrzebowac trochę więcej czasu, ze względu na brak woli politycznej i wsparcia.

Pamiętać należy, że cały region Europy Środkowo-Wschodniej, tradycyjnie uzależniony od paliw kopalnych, wciąż posiada zbyt mało woli politycznej, aby tworzyć i rozwijać swoje rynki energii odnawialnej. Ta słabość objawia się w postaci barier legislacyjnych, uciążliwych procedur przygotowywania inwestycji OZE, problemów przyłączeniowych dużych instalacji do sieci elektro-energetycznych oraz w braku silnych, skutecznych mechanizmów motywacyjnych.

W Polsce największym źródłem energii odnwialnej jest duża i mała energetyka wodna. Sektor ten będzie rozwijać się głównie w oparciu o modernizację starych elektrowni o dużych mocach wytwórczych, (jak również małych elektrowni wodnych o mocy do 5MW. Tuż za nim podąża rynek biomasy o dużym potencjale rozwoju, gdyż Polska dysponuje odpowiednimi surowcami i technologią. Część energii elektrycznej, która jest obecnie wytwarzana, pochodzi z elektrowni współspalania biomasy. Rynek energii wiatrowej również rozwija się szybko i ma największy potencjał wzrostu w całej Europie Środkowo-Wschodniej.

Kraje, które w 2009 roku odnotowały największy przyrost mocy zainstalowanej w elektrownie wiatrowe to Polska (wzrost o około 253 MW), Węgry (74MW) oraz Estonia (64MW). Niekwestionowanym liderem w tym regionie jest Turcja, która zainstalowała dodatkowo 368 MW - na koniec 2009 roku całkowita moc zainstalowana w tym kraju wynosiła 801MW.

Cele strategii do roku 2020 są dla państw członkowskich UE najważniejszym czynnikiem motywującym działania krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Wytyczne te, w połączeniu z kwestiami bezpieczeństwa energetycznego i
ustanawiane rynkowe mechanizmy wsparcia znacząco stymulują rozwój rynku energii odnawialnej w Europie Środkowo-Wschodniej, co z kolei czyni ten rynek niezwykle atrakcyjnym dla inwestorów i pozostałych graczy.

„Istnieje kilka powodów, dla których region Europy Środkowo-Wschodniej jest tak ważny – w większości krajów istnieje wiele rozbieżności co do wytycznych dotyczących energii odnawialnej. Wysiłki krajów na rzecz stworzenia bardziej sprzyjających warunków inwestycyjnych, stwarzają potencjał dla bardzo dynamicznego wzrostu" –podsumowuje Gouri Kumar. "Na tym stosunkowo młodym rynku zaczynają się już pojawiać pierwsze dowody
realizacji inwestycji oraz zmian w istniejących zapisach prawnych."

Źródło: Cire